24.11.2006 r.
Ważnym zadaniem podejmowanym przez Towarzystwo Przyjaciół Koniecpola jest działanie na rzecz zachowania rodzimej kultury i folkloru oraz kultywowanie wielowiekowych tradycji. Zapraszamy do współpracy wszystkich, którym leży na sercu pomnażanie dziedzictwa kulturowego naszych przodków, ochrona walorów przyrodniczych naszej ziemi oraz promocja naszej małej ojczyzny.
Odwoływać będziemy się do czasów przeszłych, analizować i informować teraźniejszość.
Szanowni Państwo
Dzięki mojemu synowi Miłosławowi, który skrupulatnie zbierał informacje dotyczące Koniecpola i nad wszelkie inne środki komunikacji międzyludzkiej ceni bezpośrednie rozmowy, mogę dziś przekazać Państwu informacje z odległych lat.Co działo się dalej opowiem Państwu już wkrótce.
Danuta Zawadzka
27.11.2006 r.
Od 1863 roku miasto Koniecpol zostało przyłączone do gminy i tak trwało do roku 1926.
Jak wyglądała wtedy, po latach "opieki" zaborcy, osada - Koniecpol?
Danuta Zawadzka
05.12.2006 r.
Witam Państwa!
Dziś opiszę jak odbyły się wybory do Rady Miejskiej Koniecpola.
Pamiętacie Państwo, iż takowe zalecił wojewoda Jaszczołt po odzyskaniu przez osadę Koniecpol tytułu miasta.
9 marca 1927 roku Prezes Sądu Okręgowego w Piotrkowie mianował przewodniczącym Głównego Komitetu Wyborczego do Rady Miejskiej Koniecpola pana Antoniego Jamrozińskiego z Kłomnic.
10 kwietnia 1927 roku w mieście Koniecpolu, (poprzednio osadzie przyłączonej do rzędu miast), w domu przy ulicy Sieradzkiej Nr 4 Sędzia Pokoju Antoni Jamroziński powołał na członków w/w Komitetu następujące osoby:
Ten pięcioosobowy Główny Komitet Wyborczy przeprowadził wybory. Były one poprzedzone rozplakatowaniem obwieszczeń, podpisanych przez przewodniczącego Głównego Komitetu Wyborczego stosownie do zaleceń zawartych w Dekrecie o wyborach do rad miejskich z dnia 13 grudnia 1918 roku i Regulaminu Wyborów. Wywieszono także listę osób uprawnionych do głosowania i spis osób pozbawionych prawa wyborczego. W dniach 22, 23 i 24 marca były one dostępne do wglądu.
Dnia 2 kwietnia wywieszono listy wszystkich kandydatów na radnych na wszystkich ulicach miasta. Proszę, popatrzcie Państwo jak zgłaszano kandydatów zapisując na poszczególne listy.
Do 31 marca zgłoszono 9 list:
Lista Nr | Ilość | |
---|---|---|
1 | Od stowarzyszenia małorolnych | 12 kandydatów |
2 | Od stowarzyszenia lokatorów i bezrobotnych | 9 kandydatów |
3 | Ogólna | 18 kandydatów |
4 | Od związku "Ceirej-Szół" | 4 kandydatów |
5 | Ogólna | 18 kandydatów |
6 | Rzemieślniczo-rolnicza | 18 kandydatów |
7 | Od stowarzyszenia drobnych kupców i rzemieślników | 18 kandydatów |
8 | Od stowarzyszenia kupców | 18 kandydatów |
9 | Od drugiego stowarzyszenia kupców | 18 kandydatów |
Proszę Państwa tu nie ma partii politycznych, koalicji, bloków zawiązanych dla wygrania wyborów.
"Bezpośrednio przed rozpoczęciem głosowania Komitet Wyborczy sprawdził stan urny wyborczej, stwierdził jej próżnię zupełną i następnie przewodniczący w celu zapobieżenia dowolnego usuwania jej wieka przymocował je lakową pieczęcią."
Głosowało 1151 osób, co zgadzało się z adnotacją w spisie wyborców, ważnych głosów oddano 1147, 4 głosy były nieważne - 1 koperta była pusta i 3 koperty były z czystymi kartami. Marzyły by się dziś wybory z taką frekwencją i patriotycznym podejściem do samego aktu głosowania.
Komitet Wyborczy ustalił, iż w Skład Rady wchodzą:Obliczanie głosów zakończono o godz. 4.15 dnia 11 kwietnia 1927 r.
Danuta Zawadzka
14.12.2006 r.
Rok 1933 - 22 lipca.
Na ręce ówczesnego Burmistrza Miasta Koniecpola Władysława Sikorskiego wpływa pismo od Przewodniczącego Wydziału Powiatowego Starosty Pana Łabudzkiego w Radomsku. Pismo dotyczy zniesienia miasta. W uzasadnieniu podane są następujące fakty:
"Wydział Powiatowy na posiedzeniu w dniu 11 bm na zasadzie art. 33 ustawy z dnia 23 III 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 35, poz. 294) powziął uchwałę zmierzającą do zniesienia miasta Koniecpola."
W dalszej części pisma następuje motywacja:"Miasto Koniecpol posiadające zaledwie 2518 mieszkańców według spisu z 9 XII 1931 roku nie jest w stanie samodzielnie wykonywać ciążących na gminie zadań..."
"... Przed wydzieleniem miasta Koniecpola w roku 1925, budżet utrzymania administracji w gminie wiejskiej wynoszący w roku 1932/3 13 498 zł i w roku 1933/4 12 061 zł to z tego widać, że przez wydzielenie miasta Koniecpola i gminy wiejskiej wydatki na administracje wzrosły w poszczególnych latach o kilkaset procent."
"... Stan ten jest nienormalny, gdyż tak duże kwoty pieniężne zamiast iść na zaspokojenie potrzeb publicznych ogółu mieszkańców gminy - bezprodukcyjnie wydawane są na zwiększoną w tym wypadku administrację."
Czyżby proszę Państwa także przed 70 laty były kłopoty z przerostem administracji? Ciekawym wydaje się także zakończenie pisma: jednoznaczne i w formie polecenia:
"... wzywam Pana Burmistrza do natychmiastowego zwołania Rady Miejskiej i przedstawienia tej Radzie konieczności zniesienia w tych warunkach miasta Koniecpola oraz spowodowania uchwały zgodnie z cytowanym na wstępie art. 33 ustawy. Sprawozdanie w tej sprawie łącznie z uchwałą Rady Miejskiej należy przedstawić Wydziałowi Powiatowemu w terminie do dnia 29.07.1933 r."
Proszę popatrzcie Państwo, jakie tempo:
11.07.1933 - posiedzenie Wydziału Powiatowego w Radomsku,
22.07.1933 - nosi datę pismo kierowane do Burmistrza Koniecpola,
24.07.1933 - Burmistrz otrzymuje pismo do rąk własnych (taka była Klauzula).
Czyli Panowie radni macie trzy dni na podjęcie wiążących decyzji, ale takiej by następne pokolenia mogły mówić o Was pochlebnie.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani dalszymi losami naszego miasta proszę zaglądajcie na stronę internetową.
Opracowała na podstawie pisma Przewodniczącego Wydziału Powiatowego w Radomsku L.2559/III z dnia 22 lipca 1933 roku
Danuta Zawadzka
16.12.2006 r.
3 sierpnia 1933 roku Rada Miejska na polecenie Starosty Radomskiego odbyła posiedzenie poświęcone tylko omówieniu sprawy przyłączenia miasta do gminy Koniecpol.
Posiedzenie odbyło się o godzinie 21.00.
Nieobecni i nieusprawiedliwieni byli K. Chojnacki i Z. Mycka.
Posiedzeniu przewodniczył burmistrz Wł. Sikorski. Protokołowała sekretarz
M. Wróblewska.
Po dokonaniu wszystkich wstępnych procedur i dokładnym zapoznaniu się z pismem Wydziału Powiatowego Sejmiku w Radomsku powołującym się na Dz.U.R.P. Nr 35 poz.294 (o którym to pisałam w poprzednim artykule), a dotyczącym likwidacji miasta Koniecpola, radni przystąpili do dyskusji. Gorąco Państwa zachęcam do analizy wypowiedzi poszczególnych radnych.
W wypowiedzi przewodniczący wyjaśnia, że budżet składa się z dochodów majątków miasta, z podatków samoistnych miasta, oraz dodatków do podatków państwowych. Ówczesny budżet w dochodach składał się z następujących sum:
Dochód osady Koniecpol | 14750,00zł |
Dochód gminy i osady | 7136,00zł |
Dochód Wydz. Pow. z miasta jako osady | 4585,93zł |
Suma podatku lokalnego | 1500,00zł |
Suma podatku od nieruchomości | 800,00zł |
Dochód z prowadzenia akt Stanu Cywilnego | 400,00zł |
Razem | 29171,93zł |
Miasto mając taki dochód jest w stanie egzystować, ale Wydziałowi Powiatowemu Sejmiku w Radomsku przypadnie czystego zysku z powodu zniesienia miasta i przyłączenia go do gminy suma 4 585 zł 93 gr.
Drodzy Państwo o pieniądzach - przychodach i rozchodach także kiedyś porozmawiamy.Dziwnym wydawało mu się, że Wydział Powiatowy Sejmiku
"...nie uważał za potrzebne porozumienie się z przedstawicielami Koniecpola, lecz na własną rękę, na jednym kolanie skreślił istnienie miasta, datującego się od roku 1443",
"... wielkie musiały być zasługi Hetmana Koniecpolskiego, a jeszcze większe musiały być potrzeby mieszkańców wsi, skoro król Władysław IV nadał wsi Stołudze nazwę Koniecpol i prawa związane z miastami."
"... żaden z radnych nie zgodzi się z wnioskiem Wydziału Powiatowego Sejmiku i wyda na siebie wyrok śmierci, gdyż zniesienie miasta jest równoznaczne z wyrokiem dla wyborców."
Ani Rada Miejska, ani Zarząd Miasta, ani Komisja Finansowo-Gospodarcza nie znajdują potrzeby likwidacji miasta. Koniecpol może istnieć samodzielnie bez poparcia Wydziału Powiatowego Sejmiku. Potok cyfr i obliczeń dokumentuje powyższe stwierdzenie. Po zakończeniu dyskusji i podaniu jednego wniosku przez doktora Rathla, przewodniczący odczytuje takowy w brzmieniu:
Rada Miejska protestuje przeciwko uchwale Wydziału Powiatowego Sejmiku z dnia 11 lipca 1933 roku i uchwala, by wszystkie uzyskane prawa miasta z roku 1927 utrzymać w całej rozciągłości.
Wniosek poddany pod głosowanie przeszedł jednogłośnie.
Na tym posiedzenie zakończono o godzinie 23-ej.
Ja także dziś kończę. Do spotkania w następnym odcinku.
Danuta Zawadzka
20.12.2006 r.
Od 1927 roku po przywróceniu samodzielności miastu Koniecpol, mimo braku gotówki siłami społecznymi zabrukowano rynek, a następnie ulice. Za miastem wydzielono targowicę, postawiono sześć betonowych, nowych studzien, a także wyremontowano stare studnie. Zakupiono dom na szkołę o 9 salach. Oświetlano ulice - te najbliżej rynku.
Przerwaną komunikację na drodze Koniecpol - Wąsosz, która łączyła Koniecpol ze Szczekocinami działalnością szarwarkową doprowadzono w ciągu 4 lat do należytego porządku.
Zainwestowano w Straż Pożarną. Wartość posiadanego taboru na ówczesne czasy oceniano na kilka tysięcy złotych.
Rada przeprowadzając inwestycje nie zapomniała o biednej ludności. Podczas zimowych miesięcy dawano zapomogi finansowe, a także rzeczowe.
Chorych kierowano do szpitala bywało, iż opłacano operacje pacjentów w przypadkach gdy zachodziła taka konieczność.
Wyniki podejmowanych wysiłków jednoznacznie zawdzięczano solidarnej i zgodnej pracy Rady Miejskiej z Zarządem Miasta.
Do spotkania w następnym odcinku.
Danuta Zawadzka
21.12.2006 r.
W dzisiejszym odcinku rozważymy zabiegi czynione przez mieszkańców Koniecpola by uratować swoje miasto.
Zdesperowani mieszkańcy Koniecpola postanawiają zwrócić się z prośbą o utrzymanie miasta, jego przywilejów i nazwy do Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnieniu prośby zawarte są sformułowania, jakie przedstawiali radni na posiedzeniu Rady Miejskiej 3 sierpnia 1933 roku.
Fragmenty oryginału przytaczam poniżej:
" Prośba nasza o utrzymanie miasta nie jest bezpodstawna. Miasto nasze w roku 1443 za panowania Króla Władysława IV otrzymało nazwę Koniecpol i wszystkie przywileje miasta, z których korzystało do roku 1863 tj. do chwili wybuchu powstania. W tym to powstaniu przodkowie nasi, jako organizatorzy, przyjęli gorący i czynny udział w sprawie dla Ojczyzny, stwarzając fabrykę broni i szwalnię dla powstańców, oraz stoczyli bitwę pod dowództwem Oksińskiego i Bończy. Za czyny bohaterskie naszych przodków moskal-zaborca, aby ukrócić samodzielność miasta i zgnieść jego dążenia do wolności, odebrał mu prawa i przywileje miasta, przyłączając go do gminy wiejskiej w przekonaniu, że miasto nasze jest rozsadnikiem patriotyzmu, który szerzony był w okolicznych wsiach i wioskach. Miasto za bohaterskie czyny srodze zostało ukarane moralnie i materialnie, gdyż tracąc samodzielność stopniowo zatracało charakter miasta, stopniowo upadały jego dążenia. Widząc swą własną korzyść, ośmielamy się również zaznaczyć, że Rzeczypospolita przez przyłączenie miasta do gminy też straci, nietylko na podatkach, które upadną z chwilą skasowania takowego, lecz na przemyśle i handlu, rozwój którego również uzależniony jest od egzystencji miasta na zmienionej do wymagań osady, prymitywnej rozbudowie, powodującej częste pożary. Prócz strat materjalnych o których wspomnieliśmy, większe i poważniejsze dla Państwa, w dobie obecnego kryzysu, są straty moralne, które nastąpią, gdyż rozpadną się wszystkie placówki oświatowo-kulturalne, propagandowe, jak np. Przysposobienie Wojskowe, Liga Obrony Powietrznej Państwa, Liga Morska, Polski Czerwony Krzyż, oddział Bloku Bezpartyjnego, który obecnie oddaje nie tylko nam, ale i okolicznym wioskom przysługi, udzielając bezinteresownie wszelkich informacji, ściśle związanych z naszem życiem prywatnem, podczas gdy dawniej byliśmy wyzyskiwani przez pokątnych doradców, niejednokrotnie wprowadzeni w błąd, oraz narażeni na materjalne straty."
Petycja kończyła się zapewnieniami o głębokim patriotyzmie mieszkańców naszego miasta i nadzieją, iż Rząd Polski kierując się obiektywnymi przesłankami utrzyma Koniecpolowi status miasta.
"My mieszkańcy miasta, tak samo jak Rada Miejska przez nas wybrana idąc w ślady przodków naszych poległych w roku 1863, jesteśmy patrjotami szanującymu Najjaśniejszą Rzeczpospolitą , Jej Rząd, któryśmy sami wybrali, dowodem czego było głosowanie do Sejmu, pokładamy w Nim wielkie zaufanie, mając nadzieję, że krzywda, która się może stać miastu, nie dojdzie do skutku. Ufni przeto, iż Rząd Polski nie dopuści do tego, by nasze wysiłki poszły na marne."
Pod petycją społeczność miasta Koniecpola złożyła swoje podpisy.
Dzięki uprzejmości Pani Anny Złotnickiej z Zakładu Fotograficznego "Kamyk", która stary dokument z roku 1933 zeskanowała, możecie Państwo zobaczyć jak nazywali się, podpisywali się Koniecpolanie - nasi dziadkowie, rodzice, a może i pradziadkowie. Życzę Państwu pasjonującej lektury.
Danuta Zawadzka
![]() |
![]() |
![]() |
24.12.2006 r.
Śledząc poprzednie odcinki przedstawiające Państwu zaangażowanie społeczeństwa Koniecpolskiego w walce o utrzymanie przywilejów miejskich, chciałoby się by w czasach obecnych cechował nas tak ogromny patriotyzm.
To właśnie dzięki jednomyślności tak zróżnicowanego pod każdym względem społeczeństwa, potrafiono wygrać sprawę, która wydawała się przesądzoną.
A decyzja w przedmiotowej sprawie jakże prosta i jednoznaczna w skomplikowanym języku formalno-prawnym. Przedstawiam ją Państwu w poniżej załączonej foto-kopii. Proszę zwrócić uwagę na daty od 26.10.1933 r. do 10.11.1933 r. problem zostaje rozwiązany zdecydowanie i jednoznacznie:
Miasto Koniecpol pozostaje miastem!
Danuta Zawadzka
![]() |
28.01.2007 r.
Omówimy dziś ustawę z dnia 23.03.1933 roku o zmianie ustroju samorządu terytorialnego Dz.U.nr 35 w zakresie działania prezydentów i burmistrzów.
Temat frapujący - porównajcie Państwo z dzisiaj obowiązującymi uprawnieniami.
Pan burmistrz, względnie prezydent, działając jednoosobowo, pełni swe funkcje samodzielnie pod osobistą odpowiedzialnością przy pomocy "innych członków magistratu oraz funkcjonariuszy miejskich". Jest on przełożonym miasta i kierownikiem całej administracji i gospodarki miejskiej. Reprezentuje miasto i działa w imieniu gminy na zewnątrz.
Do jego kompetencji należy:
Przewodnicząc radzie i magistratowi głosuje na równi z innymi członkami. W razie równości głosów zostaje uchwalony wniosek, za którym on głosował.
Wykonuje uchwały rady i magistratu z prawem zawieszenia uchwał obu tych organów, o ile są nielegalne, powzięte z naruszeniem istotnych wymogów formalnych albo sprzeczne z obowiązującym prawem.
We wszystkich sprawach sobie zastrzeżonych do decyzji, może burmistrz względnie prezydent zasięgać opinii kolegium magistratu.
Magistrat (przestarzale) - Zarząd miasta; rada miasta; samorząd miejski; ale także ratusz, siedziba władz.
Magistrat - Zarząd miejski w Polsce w okresie międzywojennym.
Danuta Zawadzka