15.10.2009 r.

146. rocznica bitwy pod Mełchowem.

W sobotę 26 września 2009 roku w Mełchowie pod Lelowem odbyły się uroczystości z okazji 146. rocznicy bitwy, która się rozegrała 30 września 1863 roku na polach pod tą wsią. We wspólnej mogile jest tu pochowanych 111 powstańców styczniowych.

Po uroczystej mszy świętej, odbył się apel poległych, a następnie w hołdzie poległym powstańcom złożono pod pomnikiem kwiaty. Wiązankę złożyli także przedstawiciele Towarzystwa Przyjaciół Koniecpola.

Następnie na polanie za pomnikiem, licznie zgromadzona publiczność oraz zaproszeni goście (przedstawiciele Ambasady Węgier), obejrzeli rekonstrukcję walk.

Do ataku na rosyjskie armaty ruszył oddział Żuawów Śmierci. Dwukrotnie atak odparli Moskale, strzelający z trzech armat. Jednak trzeci szturm był skuteczny. Rosjanie wycofali się, pozostawiając armaty. Żuawi Śmierci (polski oddział sformowany w lutym 1863 r. z ochotników w Ojcowie przez oficera francuskiego Franciszka Rochebrune na wzór żuawów francuskich) na rozkaz dowódcy oddziału przegrupowali się i połączyli z głównymi siłami powstańczymi. Trzydziestoosobowa grupa w charakterystycznych, czarnych mundurach, z tureckimi fezami na czapkach opuściła Mełchów.

Rekonstrukcję bitwy przygotowała grupa historyczna z Buska Zdroju, kultywująca tradycje Żuawów Śmierci.

W bitwie pod Mełchowem Adam Chmielowski dowodził szwadronem zwiadu powstańczego. Został ranny w nogę, potem dostał się do niewoli. Z polowego lazaretu został przewieziony do szpitala więziennego w Koniecpolu. Powikłania spowodowane raną postrzałową sprawiły, że 18-letniemu wówczas mężczyźnie trzeba było amputować nogę."

Uroczystość i rekonstrukcja bitwy zorganizowana została przez Lelowskie Towarzystwo Historyczno-Kulturalne im. Walentego Zwierkowskiego.

Agnieszka Sobalak

Na podstawie: Inscenizacja starcia zbrojnego pod Mełchowem P. Piesik, J. Strzelczyk, NaszeMiasto.pl